شربت مترونیدازول چیست؟ موارد مصرف، عوارض و نکات مهم

مترونیدازول یکی از داروهای ضد میکروب پرکاربرد است که برای درمان طیف وسیعی از عفونت‌های باکتریایی و تک‌یاخته‌ای تجویز می‌شود. این دارو به شکل‌های مختلف از جمله قرص، کپسول، آمپول و شربت مترونیدازول در دسترس است و بیشتر برای درمان عفونت‌های دستگاه گوارش، واژینال، دهانی و برخی بیماری‌های انگلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شربت مترونیدازول معمولاً برای کودکان و افرادی که قادر به بلع قرص نیستند تجویز می‌شود.

در این مقاله، به بررسی موارد مصرف، عوارض جانبی، نحوه مصرف و نکات مهمی که باید هنگام استفاده از شربت مترونیدازول رعایت کرد، خواهیم پرداخت. اگر قصد دارید از این دارو برای خود یا کودک خود استفاده کنید، بهتر است قبل از مصرف، اطلاعات کافی درباره آن داشته باشید.

شربت مترونیدازول چیست؟

مترونیدازول یک آنتی‌بیوتیک و ضد پروتوزوآ است که بر روی باکتری‌های بی‌هوازی و برخی تک‌یاخته‌ها تأثیر می‌گذارد. این دارو با اختلال در DNA میکروارگانیسم‌ها، باعث از بین رفتن آن‌ها می‌شود.

شربت مترونیدازول بیشتر برای درمان عفونت‌های گوارشی، تنفسی و واژینال در کودکان و بزرگسالان تجویز می‌شود. این دارو به‌ویژه در مقابله با عفونت‌های ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری، ژیاردیا لامبلیا، آمیب، کلستریدیوم دیفیسیل و برخی دیگر از باکتری‌های بی‌هوازی کاربرد دارد.

ترکیب فعال در این دارو، مترونیدازول ۱۲۵ میلی‌گرم در هر ۵ میلی‌لیتر شربت است. میزان و طول دوره درمان بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار توسط پزشک تعیین می‌شود.

موارد مصرف شربت مترونیدازول

شربت مترونیدازول در درمان طیف وسیعی از عفونت‌های باکتریایی و انگلی کاربرد دارد. این دارو معمولاً در شرایط زیر تجویز می‌شود:

۱. درمان عفونت‌ های دستگاه گوارش

عفونت‌های گوارشی ناشی از باکتری‌ها و انگل‌ها می‌توانند باعث مشکلات جدی مانند اسهال، درد شکم و سوء‌هاضمه شوند. شربت مترونیدازول برای درمان:

• ژیاردیازیس (عفونت انگلی روده‌ای که باعث اسهال می‌شود)
• آمیبیازیس (عفونت روده‌ای ناشی از آمیب انتاموبا هیستولیتیکا)
• عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری (عامل زخم معده و التهاب معده)

۲. درمان عفونت‌ های دندانی و دهانی

برخی عفونت‌های دهان و لثه ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی هستند که به آنتی‌بیوتیک‌های معمولی پاسخ نمی‌دهند. مترونیدازول می‌تواند در درمان:

• عفونت‌های لثه (ژنژیویت و پریودنتیت)
• آبسه‌های دندانی
• عفونت‌های بعد از جراحی دهان و دندان

۳. عفونت‌ های واژینال و ادراری

مترونیدازول یکی از داروهای اصلی برای درمان عفونت‌های واژینال است که توسط باکتری‌های بی‌هوازی ایجاد می‌شوند، از جمله:

• واژینوز باکتریایی
• تریکومونیازیس (عفونت مقاربتی ناشی از تک‌یاخته تریکوموناس واژینالیس)

۴. عفونت‌ های پوستی و زخم‌ ها

برخی از عفونت‌های پوستی ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی نیاز به درمان با مترونیدازول دارند، به ویژه:

• زخم‌های آلوده و عفونت‌های بعد از جراحی
• عفونت‌های ناشی از زخم‌های فشاری یا زخم دیابتی

۵. سایر موارد مصرف

این دارو همچنین ممکن است برای درمان:

• عفونت‌های ریوی و آبسه‌های داخل شکمی
• عفونت‌های مرتبط با بیماری‌های زنان و زایمان
• درمان کمکی در بیماری التهابی لگن (PID)

عوارض جانبی شربت مترونیدازول

مانند هر داروی دیگری، مصرف مترونیدازول ممکن است با برخی عوارض جانبی همراه باشد. این عوارض معمولاً خفیف هستند و با قطع دارو از بین می‌روند.

• تهوع و استفراغ
• طعم فلزی در دهان
• سردرد و سرگیجه
• خشکی دهان
• اسهال یا یبوست

عوارض نادر اما جدی

در برخی موارد نادر، مترونیدازول می‌تواند باعث عوارض جدی‌تر شود که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند:

• واکنش‌های آلرژیک (راش پوستی، خارش شدید، تورم صورت و گلو)
• مشکلات عصبی (بی‌حسی یا گزگز دست و پا، تشنج، مشکلات بینایی)
• مشکلات کبدی (یرقان، ادرار تیره، زردی پوست و چشم‌ها)

نحوه مصرف شربت مترونیدازول

مقدار و مدت زمان مصرف مترونیدازول بسته به بیماری و شرایط بیمار متفاوت است و باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شود.

شربت باید قبل از مصرف خوب تکان داده شود تا دارو به‌طور یکنواخت توزیع شود. همچنین بهتر است دارو را همراه با غذا یا یک لیوان آب میل کنید تا عوارض گوارشی کاهش یابد.

دوره درمان باید کامل شود، حتی اگر علائم بیماری زودتر برطرف شوند.

نکات مهم هنگام مصرف

از مصرف الکل در طول درمان با مترونیدازول خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث واکنش‌های ناخوشایند مانند تهوع و استفراغ شدید شود.

اگر یک دوز را فراموش کردید، بلافاصله پس از یادآوری مصرف کنید، اما اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، از مصرف دوز دوبرابر خودداری کنید.

این دارو ممکن است باعث ادرار تیره‌رنگ شود که معمولاً بی‌خطر است.

تداخلات دارویی مترونیدازول

مترونیدازول ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثر آن‌ها را کاهش یا افزایش دهد. از جمله:

• داروهای ضدانعقاد خون (وارفارین) – ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
• لیتیوم – مصرف همزمان می‌تواند باعث افزایش سطح لیتیوم در خون شود.
• سایمتیدین – ممکن است باعث افزایش سطح مترونیدازول در بدن شود.

موارد منع مصرف شربت مترونیدازول

• حساسیت به مترونیدازول یا ترکیبات مشابه
• بیماری‌های شدید کبدی
• بارداری در سه‌ماهه اول
• مصرف همزمان با الکل

مصرف مترونیدازول برای کودکان

شربت مترونیدازول به‌طور گسترده برای درمان عفونت‌های گوارشی در کودکان استفاده می‌شود، اما دوز مصرفی باید توسط پزشک تعیین شود.

مصرف مترونیدازول برای زنان باردار و شیرده

• بارداری: در سه‌ماهه اول بارداری منع مصرف دارد. در سایر دوره‌های بارداری باید با مشورت پزشک مصرف شود.
• شیردهی: مترونیدازول وارد شیر مادر می‌شود؛ بنابراین در دوران شیردهی باید با پزشک مشورت شود.

نتیجه‌ گیری

شربت مترونیدازول یک داروی مؤثر برای درمان عفونت‌های باکتریایی و انگلی است که باید طبق دستور پزشک مصرف شود. این دارو در درمان عفونت‌های گوارشی، دهانی، واژینال و پوستی نقش مهمی دارد. با این حال، مصرف نادرست آن ممکن است باعث ایجاد مقاومت دارویی و افزایش خطر عوارض جانبی شود. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، رعایت توصیه‌های پزشکی و تکمیل دوره درمان ضروری است.